Olwyn Lliwiau

Colour Wheel

Lliw

Yr olwyn liwiau yw sut mae lliwiau wedi’u trefnu. Mae 3 dosbarth o liwiau, sef sylfaenol, eilaidd a thrydyddol.



Lliwiau Sylfaenol

Lliwiau sylfaenol sy’n diffinio’r olwyn, sy’n cynnwys coch, glas a melyn.



Lliwiau Eilaidd

Lliwiau eilaidd yw’r tri lliw a wneir wrth gymysgu’r lliwiau sylfaenol. Fioled, gwyrdd ac oren yw’r rhain.



Lliwiau Trydyddol

Lliwiau trydyddol yw’r rheiny a wneir o liwiau sylfaenol ac eilaidd. Mae’r lliwiau hyn yn cynnwys coch-fioled, glas-fioled, gwyrdd-glas, melyn-gwyrdd, melyn-oren a choch-oren.



Dyma lun o’r olwyn liwiau lawn sy’n cynnwys y lliwiau sylfaenol, eilaidd a thrydyddol.



Ystyron lliwiau

Mae lliwiau yn cael dylanwad mawr ar ddylunio ac mae’n bwysig iawn dewis y cynllun lliw cywir. Gall gwahanol liwiau ennyn gwahanol deimladau.

Tân a Gwaed


COCH: ANGERDD: CARIAD: EGNI: CYFFRO: GWRES: PŴER YMOSODEDD: DICTER: CHWYLDRO: ANFOESOLDEB: PERYGL


Mae’n weledol iawn, sy’n egluro pam bod arwyddion stopio, goleuadau stopio fel arfer wedi’u peintio mewn coch. Mae coch yn dod â gwrthrychau i’r blaen. Yn y maes hysbysebu, defnyddir coch yn aml i greu teimladau o ramant. Defnyddir coch yn aml i ddangos perygl.

Coch Golau yn symboleiddio llawenydd, angerdd, sensitifrwydd, a chariad.

Pinc yn symboleiddio rhamant, cariad, cyfeillgarwch a rhinweddau benywaidd.

Coch tywyll yn cael ei gysylltu â grym ewyllys, llid, dicter, arweinyddiaeth, dewrder, hiraeth.

Mae coch yn lliw dwys iawn, a'r lliw mwyaf pwerus. Mae’n codi pwysau gwaed ac yn cyflymu curiad y galon.

Heulwen


DOETHINEB: OPTIMISTIAETH: LLAWENYDD: DELFRYDIAETH: EGNI CENFIGEN: LLWFRDRA: GOFAL


Mae melyn yn dda iawn am ddenu sylw, felly defnyddiwch felyn i liwio’r elfennau pwysicaf yn eich gwaith dylunio. Mae melyn yn creu teimladau dymunol, llawen. Mae melyn llachar, pur yn denu sylw. Gwelir melyn o flaen lliwiau eraill yn erbyn y lliw du. Defnyddir melyn a du i rybuddio.

Melyn dwl (llwydaidd) yn symboleiddio gofal, pydredd, salwch a chenfigen.

Melyn golau yn cael ei gysylltu â deallusrwydd, ffresni a llawenydd.

Mae melyn yn gynhesol. Mae’n gwneud i chi wenu, yn ysgogi’r meddwl, ac yn creu egni yn y cyhyrau. O’i ddefnyddio gormod, gall melyn aflonyddu ac mae babis yn crio mwy mewn ystafelloedd melyn.

Y Môr a'r Awyr


GWYBODAETH: PWYLL: HEDDWCH: FFYDDLONDEB ISELDER: OERNI: TEIMLAD O FOD AR WAHÂN


Mae glas yn cael ei gysylltu â dyfnder a sefydlogrwydd. Mae glas yn lliw dynol. Mae glas yn anfon gwrthrychau i’r cefn. Mae glas yn hyrwyddo cynhyrchion a gwasanaethau sy’n ymwneud â glendid. Mae glas yn awgrymu manylder wrth hyrwyddo cynhyrchion uwch-dechnoleg. Ceisiwch osgoi glas wrth hyrwyddo bwyd. Gyda lliwiau cynnes, mae glas yn effeithiol ar waith dylunio.

Glas golau yn cael ei gysylltu ag iechyd, iachâd, heddwch, a thynerwch.

Glas tywyll yn symboleiddio gwybodaeth, pŵer, didwylledd a difrifoldeb.

Mae glas yn tawelu’r meddwl a’r corff. Mae glas yn arafu metabolaeth ac yn atal awydd bwyd. Mae glas yn cael ei gysylltu â heddwch a llonyddwch.

Planhigion a Natur


FFRWYTHLONDEB: ARIAN: NATUR: IACHÂD: HEDDWCH: TRACHWANT: CENFIGEN: EIDDIGEDD: DIFFYG PROFIAD


Gwyrdd yw’r lliw tawelaf. Mae gwyrdd yn ymwneud â diogelwch. Mae gwyrdd yn aml yn cael ei gysylltu â meddyginiaeth ac iechyd. Mae gwyrdd yn oer ac yn anfon gwrthrychau i’r cefn. Mae gwyrdd yn hyrwyddo cynhyrchion a gwasanaethau yn y maes iechyd.

Gwyrdd tywyll yn gysylltiedig ag uchelgais, trachwant a chenfigen

Melynwyrdd yn gallu golygu salwch, llwfrdra, anghytgord a chenfigen.

Aqua yn cael ei gysylltu ag iachâd emosiynol ac amddiffyn.

Gwyrdd olewydd yw’r lliw traddodiadol ar gyfer heddwch.

Mae gwyrdd yn lliw tawel, llonydd a braf. Mae gwyrdd yn golygu EWCH!

Brenhiniaeth a Chyfoeth


MOETHUSRWYDD: CYFOETH: DOETHINEB: CYFRINIAETH: PENDEFIGAETH GORMODEDD: GORLIWIO: CREULONDEB


Mae piws yn cyfuno sefydlogrwydd y lliw glas ac egni'r lliw coch. Mae piws i’w weld yn lliw artiffisial. Mae gan biws rinwedd fenywaidd a rhamantaidd. Gellir defnyddio piws i hyrwyddo cynhyrchion plant. Defnyddir piws wrth ddylunio ar gyfer merched.

Piws golau yn ennyn teimladau o ramant a hiraeth.

Piws tywyll yn ennyn teimladau o dywyllwch a thristwch. Gall achosi rhwystredigaeth.

Mae piws yn golygu cyfoeth.

Yr Hydref a Sitrws


EGNI: IECHYD: GWEITHGARWCH: PENDERFYNOL TWPDRA: CROCHDER: FFASIYNOL


Mae oren yn cyfuno egni’r lliw coch a llawenydd y lliw melyn. Mae oren yn cael ei gysylltu â llawenydd, heulwen a’r trofannau. Mae oren yn rhoi teimlad o wres. Mae oren yn hawdd i’w weld. Gellir defnyddio oren i hyrwyddo bwydydd a theganau. Mae oren yn tynnu sylw at y rhannau pwysicaf mewn dyluniad.

Oren tywyll yn gallu golygu twyll a drwgdybiaeth.

Coch-oren yn golygu awydd, pleser, awdurdod, ymosodedd.

Mae oren yn cynyddu’r cyflenwad ocsigen i’r ymennydd. Mae oren yn codi awydd bwyd.

Nos a Marwolaeth


DU PŴER: AWDURDOD: COETHDER: DIRGELWCH OFN: DRYGIONI: GALAR: CYFRINACHEDD: TRYMDER


Mae du yn gwneud i wrthrychau edrych yn llai. Mae du yn gwneud i liwiau eraill edrych yn fwy disglair.

Golau a Phurdeb


GWYN PERFFEITHRWYDD: RHINWEDD: GLENDID: GWIRIONEDD EIDDILWCH: UNIGEDD


Mae gwyn yn lliw cytbwys. Mae gwyn mor llachar fel y gall achosi cur pen.

Paletau lliw

Mae palet lliwiau yn gyfuniadau o liwiau sy’n gweithio gyda’i gilydd. Mae pedwar prif balet

  • Paletau cydweddol
  • Paletau monocromatig
  • Paletau teiran (Triadic)
  • Paletau cyflenwol


Paletau cydweddol

Ar baletau cydweddol, mae lliwiau sydd gyfagos â’i gilydd ar yr olwyn liwiau. Wrth i chi ddilyn yr olwyn liwiau, fe welwch chi fod lliwiau fel piws, pinc a choch wrth ymyl ei gilydd. Oherwydd bod cynlluniau lliw cydweddol wrth ymyl ei gilydd, maent yn debyg ac yn galonnog ac yn ddymunol i’r llygaid.



Paletau Monocromatig

Un lliw yw paletau monocromatig sy’n cael ei ailadrodd drwy newid tint y lliw hwnnw. Gall palet monocromatig fod yn glir ac yn amlwg iawn ond hefyd yn dyner. Oherwydd bod tint ond yn golygu ychwanegu neu dynnu gwyn neu ddu, nid yw’r cyferbyniad o liwiau mor llachar â phaletau eraill. Mae palet monocromatig cyffredin yn ddu a gwyn, a gall yr effaith fod yn drawiadol.



Paletau teiran

Mae paletau teiran yn cynnwys 3 lliw llachar (wedi’u gwahanu’n gyfartal oddi wrth ei gilydd ar yr olwyn liwiau). Gan fod lliwiau teiran oddi wrth ei gilydd, maent yn wahanol iawn ac maent yn gwneud i’w gilydd sefyll allan megis coch, glas a melyn.



Paletau cyflenwol

Ar baletau cyflenwol y ceir y cyferbyniad a’r bywiogrwydd gorau gan eu bod gyferbyn â’i gilydd ar yr olwyn liwiau. Megis glas ac oren, piws a melyn.



Colour

The colour wheel is how colours are arranged. There are 3 colour categories, primary, secondary and Tertiary.



Primary Colours

Primary colours are the defining colours of the wheel including red, blue, and yellow.



Secondary Colours

Secondary colours are the three colours made up from mixing the primary colours. They include violet, green, and orange.



Tertiary colours

Tertiary colours are those made up of primary and secondary colours. These colours include red-violet, blue-violet, blue-green, yellow-green, yellow-orange, and red-orange



This image is of the full colour wheel including the primary, secondary and tertiary colures.



Colour Meanings

Colours have a huge effect on design and selecting the correct colour scheme is very important. Different colours can provoke different emotions.

Fire & Blood


RED: PASSION: LOVE: ENERGY: EXCITEMENT: HEAT: POWER: AGGRESSION: ANGER: REVOLUTION: IMMORALITY: DANGER.


It is very visible, which is why stop signs, stoplights, and fire equipment are usually painted red. Red brings objects to the foreground. In advertising, red is often used to evoke romantic feelings. Red is widely used to indicate danger.

Light red represents joy, passion, sensitivity, and love.

Pink signifies romance, love, and friendship and feminine qualities.

Dark red is associated with willpower, rage, anger, leadership, courage, longing.

Red is a very intense and is the most dominant colour. It raises blood pressure and stimulates the heart rate.

Sunshine


WISDOM: OPTIMISM: JOY: IDEALISM: ENERGY JEALOUSY: COWARDICE: CAUTION


Yellow is very effective for attracting attention, so use it to highlight the most important elements of your design. Yellow to creates pleasant, cheerful feelings. Bright, pure yellow gets attention. Yellow is seen before other colours when placed against black. Yellow and Black are used for warnings. Shades of yellow are visually unappealing because they loose cheerfulness and become dingy.

Dull (dingy) yellow represents caution, decay, sickness, and jealousy.

Light yellow is associated with intellect, freshness, and joy.

Yellow is warming. It makes you cheerful, stimulates mental activity, generates muscle energy. When over used, yellow may have a disturbing effect and babies cry more in yellow rooms.

Sea & Sky


KNOWLEDGE: COOLNESS: PEACE: LOYALTY DEPRESSION: COLDNESS: DETACHMENT


Blue is associated with depth and stability. Blue is a masculine colour. Dark blue is a preferred colour for corporate America. Blue sends objects to the background. Blue promotes products and services related to cleanliness Blue suggests precision when promoting high-tech products. Avoid using blue when promoting food. Blue with warm colours creates high-impact designs.

Light blue is associated with health, healing, tranquility, softness.

Dark blue represents knowledge, power, integrity, and seriousness.

Blue has a calming effect on the mind and body. Blue slows human metabolism and suppresses appetite. Blue is strongly associated with tranquility and calmness.

Plants & Nature


FERTILITY: MONEY: NATURE: HEALING: HARMONY GREED: JELOUSY: ENVY: INEXPERIENCE


Green is the most restful colour. Green has a strong attachment to safety. Green is often associated with medicine and health. Green is cool and sends objects to the background. Green promotes products and services related to health.

Dark green is associated with ambition, greed, and jealousy.

Yellow-green can indicate sickness, cowardice, discord, and jealousy.

Aqua is associated with emotional healing and protection.

Olive green is the traditional color of peace.

Green is a calming, relaxing and a refreshing colour. Green means GO.

Royal & Rich


LUXURY: WEALTH: WISDOM: MYSTICISM: NOBILITY EXCESS: EXAGGERATION: CRUELTY


Purple combines stability of blue and the energy of red. Purple seems to be an artificial colour. Purple has a feminine and romantic quality. Purple can be used for promoting children’s products. Purple is useful for feminine design.

Light purple evokes romantic and nostalgic feelings.

Dark purple evokes gloom and sad feelings. It can cause frustration.

Purple means rich.

Autumn & Citrus


ENERGY: HEALTH: ACTIVITY: DETERMINATION CRASSNESS: LOUDNESS: TRENDINESS


Orange combines energy of red and the happiness of yellow. Orange is associated with joy, sunshine and the tropics. Orange give a sensation of heat. Orange is highly visible. Orange can be used for promoting foods and toys. Orange highlights the most important parts of a design.

Dark orange can mean deceit and distrust.

Red-orange means desire, pleasure, domination, aggression.

Orange increases oxygen supply to the brain. Orange stimulates mental activity. Orange stimulates the appetite.

Night & Death


BLACK POWER: AUTHORITY: ELEGANCE: MYSTERY FEAR: EVIL: MOURNING: SECRECY: HEAVINESS


Black makes objects look smaller. Black makes other colours look brighter

Light & Purity


WHITE: PERFECTION: VIRTUE: CLEANLINESS: TRUTH: FRAGILITY: ISOLATION


White is a perfectly balanced colour. White is so bright it can cause headaches.

Colour Palletes

Colour pallets are combinations of colours that work together. There are four main pallets

  • Analogous palettes
  • Monochromatic palettes
  • Triadic palettes
  • Complementary palettes


Analogous palettes

Analogous pallets contain colours that are adjacent next to each other on the colour wheel. If you follow the colour wheel colours such as purple, pink and red are neighbours on the colour wheel such as green, yellow green, and yellow. Because analogous color schemes are next to each other they are similar and are cheery and pleasing to the eye.



Monochromatic Palettes

Monochromatic pallets are one colour that is repeatedly used by changing the tints of that colour. The monochromatic palette can be very clear and obvious but also soothing, because a tint is only adding and subtracting white or black the contrast of colours are not as vibrant as other pallets . A common monochromatic palette is black ad white the effect can be quite dramatic.



Triadic Palettes

Triadic palettes are 3 vivid colours that equidistant (equally spaced apart) on the colour wheel. Because triadic colures are spaced apart they are very different and make each other stand out such as red, blue and yellow



Complementary palettes

Complementary palettes have the most contrast and vibrancy as they are opposite each other on the colour wheel. Such as blue and orange, purple and yellow.



Adnoddau Resources